Is bewerkt voedsel echt slecht voor je darmmicroben en darmgezondheid? Het wetenschappelijke advies is dat we geen bewerkte voedingsmiddelen moeten eten. Wetenschappers uitten hun bezorgdheid over het verband tussen ultrabewerkte voedingsmiddelen en een slechte gezondheid.
De nieuwste bevindingen van onderzoek van ZOE toont een verband aan tussen sterk bewerkte voedingsmiddelen en 'slechte' darmmicroben die worden geassocieerd met slechtere gezondheidsmarkers.
Maar wat doet de verwerking precies met ons voedsel? En is bewerkt voedsel echt slecht voor je darmmicroben en darmgezondheid en waarom dan?
Heet van de naald: bewerkte voedingsmiddelen en darmgezondheid
Voedingsmiddelen worden op veel verschillende manieren verwerkt om ze smakelijk, verteerbaar en veilig om te eten te maken.
Ultrabewerkte voedingsmiddelen bevatten vaak veel toegevoegde suiker, vet, zout en vele andere chemicaliën, conserveermiddelen en emulgatoren, en zijn gekoppeld aan metabolische veranderingen en een slechtere gezondheid.
De PREDICT-studie van ZOE (geen onderliggend onderzoek gezien, wel hun conclusies) toont aan dat het eten van een dieet dat rijk is aan minimaal bewerkte plantaardige voedingsmiddelen, geassocieerd is met meer "goede" darmmicroben die verband houden met een betere hart- en stofwisselingsgezondheid. Sterk bewerkte voedingsmiddelen, van dieren of planten, worden in verband gebracht met "slechte" darmmicroben die verband houden met slechtere gezondheidsmarkers.
Wat is voedselverwerking en waarom wordt het gedaan?
Voedselverwerking is een zeer brede term, die elke manier omvat waarop rauw voedsel wordt veranderd voordat we het eten.
Verwerking wijzigt voedsel om het beter verteerbaar te maken, de smaak en het uiterlijk te verbeteren, schadelijke insecten of giftige stoffen te verwijderen en het langer houdbaar te maken.
In sommige gevallen is de verwerking essentieel om voedsel veilig te kunnen eten of om te zetten in een staat die we kunnen verteren. Het koken van rauw voedsel is een vorm van verwerking, net als het malen van tarwe tot meel of het pasteuriseren van melk om schadelijke bacteriën te doden.
Bewerkte voedingsmiddelen worden vaak gemaakt door meer dan één voedingsmiddel of ingrediënt te mengen, bijvoorbeeld varkensvlees en zout in veel gezouten vleessoorten of fruit en suiker in jam. Veel gewone voedingsmiddelen en ingrediënten, zoals olijfolie en azijn, worden ook tot op zekere hoogte verwerkt.
We zijn al heel lang bezig met braden, bakken, braden, koken, invriezen, hakken, malen, drogen, persen, inblikken, roken, zouten en zoeten van ons voedsel.
Maar de laatste jaren is er een sterke stijging geweest van wat bekend staat als ultrabewerkte voedingsmiddelen, die vaak veel vet, suiker en zout bevatten.
Ultrabewerkte voedingsmiddelen worden grotendeels of volledig gemaakt van ingrediënten die al sterk zijn gemodificeerd, zoals wei, geïsoleerde eiwitten of fructose-glucosestroop, samen met additieven zoals conserveermiddelen, antioxidanten en stabilisatoren. Dit omvat zaken als snoep, gebak, koekjes en frisdrank, evenals veel kant-en-klare maaltijden en snacks.
Zijn bewerkte voedingsmiddelen ongezond?
Voedselverwerking verandert vaak de structuur van het voedsel, ook wel de voedselmatrix genoemd. Deze veranderingen kunnen de eigenschappen van het voedsel en de manier waarop het door het lichaam wordt gebruikt, veranderen.
Granen zoals rijst moeten bijvoorbeeld worden gekookt, zodat ze in de darm kunnen worden afgebroken, waardoor koolhydraten en andere voedingsstoffen vrijkomen. Witbrood wordt sneller verteerd dan minder bewerkt volkorenbrood, wat mogelijk kan leiden tot pieken in de bloedsuikerspiegel. En we kunnen meer calorieën uit gemalen amandelen halen dan dezelfde hoeveelheid hele noten.
Niet alle bewerkte voedingsmiddelen zijn ongezond en veel voedingsmiddelen moeten op de een of andere manier worden verwerkt om ze verteerbaar of veilig om te eten te maken. Maar als algemene regel geldt dat hoe meer een voedingsmiddel is bewerkt, hoe minder gezond het voor je is.
Ultrabewerkte voedingsmiddelen en dranken kunnen veel geraffineerde koolhydraten, verzadigde vetten, zout en chemische toevoegingen bevatten. Ze missen vaak voedingsvezels, goede bronnen van eiwitten en gezonde vetten.
We eten steeds meer ultrabewerkte voedingsmiddelen, waarbij meer dan de helft van onze dagelijkse calorieën nu afkomstig is uit dat soort voedsel.
Het eten van veel ultrabewerkt voedsel wordt geassocieerd met overgewicht en slechtere gezondheidsresultaten, waaronder aandoeningen zoals hartaandoeningen, diabetes type 2, prikkelbare darmsyndroom, depressie, astma en kanker.
De bevindingen van onderzoek door ZOE suggereren dat ultrabewerkte voedingsmiddelen mogelijk ook minder gezond zijn voor onze darmmicroben.
Hoe beïnvloeden bewerkte voedingsmiddelen jouw darmmicrobioom?
Wat je eet heeft invloed op de biljoenen microben die in je darm leven, ook wel je microbioom genoemd, en beide zijn gekoppeld aan gezondheid.
De nieuwste bevindingen van de PREDICT-studie onderzochten de verbanden tussen voeding, darmmicroben en markers van hart- en metabole gezondheid. Ze identificeerden 15 "goede" microben die verband houden met betere gezondheidsmarkers en een gezond, gevarieerd dieet. En we vonden ook 15 "slechte" microben geassocieerd met een slechter dieet en slechtere gezondheidsindicatoren.
Het is niet verwonderlijk dat zij een sterk verband vonden tussen het eten van een dieet dat rijk is aan minimaal verwerkt plantaardig voedsel en het hebben van meer soorten "goede" darmbacteriën.
Interessant is dat ze ontdekten dat de kwaliteit van het dieet - inclusief het aandeel bewerkte versus onbewerkte voedingsmiddelen - net zo belangrijk was als het soort voedsel zelf.
Bewerkte voedingsmiddelen op basis van dieren zoals worstjes, spek en romige desserts werden geassocieerd met het hebben van meer "slechte" microben, zoals te verwachten was.
Maar sterk bewerkte plantaardige voedingsmiddelen zoals sappen, sauzen en gebakken bonen werden ook geassocieerd met "slechte" microben, wat aantoont hoe belangrijk voedselverwerking is voor onze microbiomen en onze gezondheid.
Moet ik bewerkte voedingsmiddelen eten?
Onderzoek toont een sterk verband aan tussen ultrabewerkte voedingsmiddelen en een slechtere gezondheid op de lange termijn. Onze laatste bevindingen tonen aan dat sterk bewerkte voedingsmiddelen ook niet goed zijn voor je darmbacteriën.
Ik ben van mening dat geen enkel voedsel volledig verboden mag zijn. Het kiezen van meer heerlijke en voedzame onbewerkte of minimaal bewerkte voedingsmiddelen en het beperken van ultrabewerkte voedingsmiddelen zal helpen om jouw darmmicroben gelukkig en goed gevoed te houden.
We hebben allemaal een uniek darmmicrobioom, dus er is niet één 'beste' manier om te eten die bij iedereen past. Belangrijk is dat er geen enkel voedsel - of enkele microbe - is dat je microbioom maakt of breekt. Het microbioom is een complexe gemeenschap en jouw normale voedingsgewoonten in de loop van de tijd bepalen de mix.
Het vinden van het voedsel dat het beste werkt voor jouw unieke lichaam en jouw gemeenschap van darmbacteriën begint met inzicht in wat de samenstelling van je darmflora is en welk voedsel die flora zal helpen gedijen.
Opmerking: zoals ik een aantal jaar geleden deelde, is een gepersonaliseerd dieet heel mooi. Je gedrag aanpassen, blijft echter de sleutel. Ook uit een andere training over de darmflora kwam naar voren dat mensen die poep getransplanteerd kregen en ze pasten hun leefstijl niet aan, dit na ongeveer een half jaar (uit mijn hoofd) weer terug bij af was.
Met dank aan een zakenrelatie die mij enige jaren geleden attent maakte op de voorloper van ZOE. Jouw darmbacteriën laten onderzoeken? Binnenkort start ik de training darmtherapie. Informeer naar de mogelijkheden! Stuur een app via 0622853192.