Gecombineerde leefstijlinterventie Enschede

​

Je eigen regie voeren, oftewel je eigen leven leiden, betekent dat jij je je gedrag mag aanpassen. Alleen dan is het mogelijk jouw doelen te behalen. Hoe ziet dat proces van gedragsverandering er dan uit? Prochaska en DiClementi beschrijven negen stimulators bij gedragsverandering die ik hieronder zal toelichten.
 

1. Je bewustzijn verhogen
Dit gebeurt bijvoorbeeld op het moment dat de uitkomsten van jouw health check confronterend voor je zijn. Of wanneer je op het internet rondstruint en je verdiept in het onderwerp. Wanneer je met anderen of je huisarts over je probleem praat…. Enz.
Deze situaties zorgen ervoor dat je meer gemotiveerd raakt om daadwerkelijk iets te gaan doen. En dat je ‘ambivalentie’ vermindert. Ambivalentie betekent dat je iets wilt en tegelijkertijd ook weer niet, want eigenlijk vind je alle opties nadelig. Uiteindelijk wil je het punt bereiken dat je iets wél wilt. Hoe bereik je dat? Bijvoorbeeld door alle voor- en nadelen van snoepen op een rij te zetten.

2. Vraag je omgeving om ondersteuning
Soms kan de omgeving helpen bij het veranderen van gedrag. Denk bijvoorbeeld aan de invoering van de Tabaks- en rookwarenwet. Of je kunt afspraken maken met je werkgever.

3. Aangrijpende (of ingrijpende) gebeurtenissen
Dit kan bijvoorbeeld een ziekte of sterfgeval in je directe omgeving betreffen.

Als ik mijzelf als voorbeeld neem: ik heb last van psoriasis. Als onzekere tiener vormde de teershampoo en één of ander vies goedje dat ik over mijn hoofdhuid moest smeren, een enorme motivatie om naar andere oplossingen te zoeken. Die oplossing was destijds helaas niet echt voorhanden (inmiddels lees ik over cases om te werken met verhoogde vitamine D-niveaus bij psoriasis). Behalve dingen als: ‘er is niks aan te doen’, ‘het zit in de familie’, je zou wat karnemelk kunnen nemen en laat het varkensvlees staan. Ondertussen zag ik mijn tante die ook psoriasis heeft diverse puva-behandelingen ondergaan. Ze is zelfs weleens naar de Dode Zee geweest. Ze was altijd wel met iets bezig om haar symptomen te bestrijden. Echter, zo leerde ik, is het veel interessanter en doeltreffender om de oorzaak aan te pakken. Voor zover mogelijk natuurlijk. Je hebt nog altijd met jezelf te maken😊.

Het onhandige is dat wanneer jij je k*t voelt, je gemakkelijker naar snelle suikers grijpt. Want ja, dat lekkers biedt jou nog enige troost. Terwijl stressvermindering, normaal eten en dankbaarheid voelen voor hetgeen dat wél positief in je leven is, veel beter zou helpen. Maar ik denk dat velen van ons dit helaas niet standaard van huis uit meekregen.

4. Zelfevaluatie
Om in kaart te brengen hoe jij jouw huidige gedrag ervaart, kun je de voor- en nadelen hiervan op een rij zetten. Voor mij als leefstijlcoach is dit de R-fase uit het GROW-model: de stand van zaken. Het GROW-model staat voor

• Goal (doel)

• Reality (waar sta je nu; wat speelt er?)

• Options (wat zijn de mogelijkheden?)

• Will (wat zijn de zaken die je wilt gaan doen? Jouw Intentie en acties?)

5. Commitment
Een gedragsverandering heeft een duidelijke start. Hoe concreter die datum en hoe beter je bent voorbereid, hoe beter het proces zal verlopen. Zorg dat je het moment op afzienbare tijd inplant.

Het mooist is als je een plan van aanpak hebt. Of dat je een overzicht van persoonlijke afspraken en doelstellingen maakt.

6. Countering
Countering betekent dat je ‘slechte’ gewoontes door gezondere gewoontes vervangt. Bijvoorbeeld chips door fruit. Of een alcoholvrij biertje in plaats van een alcoholische drank.

Bedenk altijd zelf wat de beste alternatieven voor jou zijn. Van tevoren alternatieven bedenken voor een toekomstig feestje of vakantie, werkt ook goed! Het liefst schrijf je deze op, zodat het in je achterhoofd zit en je erop terug kan grijpen op het moment suprême.

7. Omgeving aanpassen
Verblijf je dagelijks in een omgeving die jou ‘stimuleert’ om ongezond gedrag te vertonen, dan is het lastig jouw gedrag te veranderen. Soms helpt het om je omgeving bewust aan te passen, zodat een gezondere leefstijl aanleren en volhouden gemakkelijker wordt.
Sommige werkgevers hebben regelingen zoals korting op een sportabonnement. Of stel aan je collega’s voor de snoeppot op de afdeling te vervangen door een schaal fruit.

8. Beloon jezelf
Succesmomenten, hoe klein ook, mogen gevierd worden. Vandaar dat je kiest voor kleine stappen die meetbaar en vooral ook haalbaar zijn. Dit verhoogt het zelfvertrouwen en de kans van slagen.
Je beloont jezelf het beste voor geslaagd gedrag. Waarom niet voor gewichtsverlies? Omdat je daarop niet altijd invloed kunt uitoefenen. Bijvoorbeeld tijdens je menstruatie. Of bepaalde medicatie als omeprazol. Vandaar dat je het gedrag en niet het resultaat wilt belonen.

9. Zoek steun
Het is prettig om ondersteuning te krijgen van een vriend/vriendin, je partner, collega’s en/of leidinggevenden. Dit maakt het gemakkelijker om het gedrag vol te houden.
Soms betekent dit dat je steun moet léren vragen. Je omgeving kan immers makkelijker rekening met je houden als je duidelijk aangeeft wat je nodig hebt. En misschien moet je zelfs eerst leren om te bedenken en vervolgens te vóelen wat jij nodig hebt.